Η ημερίδα με θέμα «Ο αντίκτυπος των βιολογικών τροφίμων στην ανθρώπινη υγεία» διοργανώθηκε από τη Μονάδα Επιστημονικών και Τεχνολογικών Επιλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (STOA), στις 18/11/2015. Στο εργαστήριο STOA, εμπειρογνώμονες από διάφορες χώρες της ΕΕ συζήτησαν το σημερινό επίπεδο γνώσεων σχετικά με τις επιπτώσεις των βιολογικών τροφίμων στην ανθρώπινη υγεία. Πρώτος ομιλητής, ο Δρ Axel Μie επισήμανε τους σημαντικούς πυλώνες λειτουργίας των συστημάτων βιολογικής καλλιέργειας:

1. Η χρήση των αντιβιοτικών: Δεδομένου ότι τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται μόνο για τη θεραπεία άρρωστων ζώων, αυτό θα μπορούσε δυνητικά να οδηγήσει στη μείωση της ανάπτυξης βακτηρίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά, το οποίο είναι ένα όφελος για την ανθρώπινη υγεία.
2. Προφύλαξη των φυτών: Δεν γίνεται χρήση φυτοφαρμάκων, επομένως, οι καταναλωτές εκτίθενται λιγότερο σε φυτοφάρμακα.
3. Διαθεσιμότητας θρεπτικών ουσιών των φυτών: Δεν επιτρέπονται τα λιπάσματα. Σαν αποτέλεσμα, αναπτύσσονται πιο θρεπτικές ποικιλίες.

Ο Δρ Axel Μie σημείωσε ότι το βιολογικό γάλα περιέχει 60% περισσότερες ποσότητες ω-3 λιπαρών οξέων, αποτέλεσμα της μεγαλύτερης πρόσβασης των αγελάδων σε βιολογικούς βοσκότοπους. Αν τα γαλακτοκομικά προϊόντα παρασκευάζονται βιολογικά και όχι συμβατικά, θα έχουμε αύξηση 4% πρόσληψης των ω-3 λιπαρών οξέων. Μπορεί να μοιάζει με ένα μικρό ποσοστό , αλλά τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι σημαντικά για την ανάπτυξη  του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος. Στη μελέτη κοόρτης KOALA , έχει αποδειχθεί ότι αυξημένες συγκεντρώσεις ω-3 στο μητρικό γάλα σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο αλλεργίας στα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών.

Ο Δρ Johannes Kahl, αναφέρθηκε στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των συστημάτων βιολογικής γεωργίας και ειδικότερα στο γεγονός ότι το βιολογικό αποδίδει καλύτερα από ό, τι μη βιολογικό όταν υπολογίζεται ανά μονάδα επιφάνειας. Εάν όμως υπολογιστεί ανά κιλό, δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ των συστημάτων καλλιέργειας. Επιπλέον, η βιολογική γεωργία έχει 30 % πλουσιότερη βιοποικιλότητα ενδεχομένως προσφέρει ένα μέσο λειτουργικής ομαλότητας στο οικοσύστημα.

Όσον αφορά την επίδραση των βιολογικών τροφίμων στη διατροφή, μια σχετικά πρόσφατη μετα-ανάλυση έδειξε ότι:

1. Η βιολογική γεωργία αυξάνει τα επίπεδα φωσφόρου και ελαττώνει την περιεκτικότητα αζώτου από τις καλλιέργειες
2. Τα βιολογικά τρόφιμα έχουν χαμηλότερα υπολείμματα φυτοφαρμάκων

Όσον αφορά τις επιπτώσεις του συστήματος βιολογικής διατροφής στην υγεία, μελέτες έδειξαν ότι :

1. Οι γυναίκες έδειξαν μικρότερο ρίσκο για λέμφωμα Hodgkin τρώγοντας βιολογικά τρόφιμα
2. Η βιολογική διατροφή μείωσε σημαντικά την έκθεση σε φυτοφάρμακα σε ενήλικες, και συνδέεται σημαντικά με μειωμένη ουρική συγκέντρωση των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε παιδιά
3. Τα παιδιά έδειξαν μειωμένο κίνδυνο σε αλλεργίας καθώς και χαμηλότερη επικράτηση των ατοπικών νόσων όταν τρέφονται με βιολογικά προϊόντα.

Επίσης, ο Δρ Kahl αναφέρθηκε στo Πρόγραμμα Bιολογικών Tροφίμων (Organic Food System Program- OFSP) το οποίο αναπτύχθηκε στις αρχές του 2015, με σύνολο 45 εταίρων από 27 χώρες.

“Θα μπορούσαν οι καταναλωτές με την δική τους κρίση, να οδηγηθούν προς μια πιο βιώσιμη διατροφή; “. Αυτή ήταν μια από τις κύριες υποθέσεις που βοήθησε στην ανάπτυξη του OFSP.

Συνεχίζοντας, ο Δρ Bernhard Watzl ανάλυσε το ερώτημα ‘Υπάρχουν μετρήσιμα ευεργετικά αποτελέσματα της βιολογικής γεωργίας για την υγεία, πέρα από αυτά που μπορούν να επιτευχθούν μέσω της υγιεινής διατροφής και υγιεινού τρόπου ζωής; Οι τρέχουσες μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία σχετικά με τα βιολογικά τρόφιμα, τα οποία να αποδεικνύουν ότι είναι πιο θρεπτικά από τα συμβατικά τρόφιμα, και υπάρχουν ορισμένοι περιορισμοί όπως η υψηλή ετερογένεια και η ανησυχία για βεβιασμένα συμπεράσματα στις δημοσιεύσεις, ενώ λίγες είναι οι μελέτες ανθρώπινης παρέμβασης και  οι μακροπρόθεσμες μελέτες των επιπτώσεων στην υγεία των πληθυσμών.

Μετέπειτα ο κ. Stoiko Αpostolov συνέχισε με την παρουσίαση της υπόθεσης της βιολογικής γεωργίας στη Βουλγαρία. Τόνισε ότι το κύριο κίνητρο των νέων υποψηφίων βιοκαλλιεργητών είναι ακόμη οι αντισταθμιστικές πληρωμές, και ότι ο τομέας των οργανικών προϊόντων ωφελείται περισσότερο από σκάνδαλα που σχετίζονται με τα συμβατικά τρόφιμα και τη βιομηχανία τροφίμων.

Η Δρ Ewa Rembialkowska ασχολήθηκε με το θέμα «διατροφική σύνθεση των βιολογικών και συμβατικών καλλιεργειών, και οι επιπτώσεις στην υγεία σε ‘in vitrο΄ και  ‘in vivo’ μελέτες σε ζώα”. Τα αποτελέσματα της μετα-ανάλυσης έδειξαν ότι υπάρχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις πολυφαινόλων στα βιολογικά φυτικά τρόφιμα, και πολλές από αυτές τις ενώσεις έχουν προηγουμένως συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, νευροεκφυλιστικών ασθενειών και ορισμένων μορφών καρκίνου. Επιπλέον, οι συγκεντρώσεις καδμίου και του αζώτου που έχουν βρεθεί σε φυτά βιολογικής καλλιέργειας είναι χαμηλότερες (48% λιγότερο), ενώ η συχνότητα εμφάνισης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι μέχρι και τέσσερις φορές μεγαλύτερη σε συμβατικές καλλιέργειες. Επιπλέον, μελέτες σε μικρά ζώα του εργαστηρίου έδειξαν ότι όταν τα ζώα τρέφονται με βιολογικά προϊόντα υπάρχει μια διαφορετική επίδραση στη φυσιολογία τους, ιδιαίτερα το ανοσοποιητικό τους σύστημα, σε σύγκριση με αυτά που έχουν τραφεί με συμβατική τροφή.

Τέλος, ο Δρ Philippe Grandjean αναφέρθηκε στις «επιπτώσεις στην υγεία λόγω χρόνιων εκθέσεων σε φυτοφάρμακα». Ανέφερε ότι η χρήση φυτοφαρμάκων είναι ευρέως διαδεδομένη και αντιστοιχεί σε 0,3 kg ανά κάτοικο, ανά έτος. Η έκθεση σε φυτοφάρμακα προέρχεται από πολλαπλές πηγές, ενώ η κύρια οδός είναι τα συμβατικά φρούτα και τα λαχανικά. Κατάλοιπα φυτοφαρμάκων ανιχνεύθηκαν στο 50% των συμβατικών φρούτων, λαχανικών και δημητριακών, ενώ πάνω από το 25% αυτών περιέχουν περισσότερα από ένα είδος φυτοφαρμάκου. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, δεν σημειώνεται υπέρβαση των ορίων συγκέντρωσης των φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα, ωστόσο αυτά τα όρια δεν λαμβάνουν υπόψη τη νευροτοξικότητα κατά την ανάπτυξη σαν κρίσιμη επίδραση. Τα παιδιά με προγεννητική έκθεση σε φυτοφάρμακα έχουν βρεθεί να έχουν δυσκολία με το συντονισμό της λειτουργίας της κίνησης (δοκιμή της αντιπολίτευσης δαχτύλου), είναι 2 χρόνια πίσω στην ανάπτυξη της λειτουργίας της οπτικής αντίληψης του χώρου σε ηλικία 8 ετών και έχουν μειωμένο δείχτη νοημοσύνης (IQ). Ως τελική παρατήρηση, τόνισε την ανάγκη για προληπτική δράση για την προστασία της ανάπτυξης του εγκεφάλου.

Περισσότερες πληροφορίες: http://bit.ly/1SVLpjt