Από τον Δρ. Κωνσταντίνο Χ. Μακρή

Στη βάση της νέας Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal), η νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Farm to Fork (1) προνοεί τη σταδιακή μείωση της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων, αλλά και των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων για την ανθρώπινη υγεία κατά 50% σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες μέχρι το 2030. Δραστικές χημικές ουσίες φυτοφαρμάκων ανιχνεύονται συχνά ως υπολείμματα σε τροφές (κυρίως σε φρούτα και λαχανικά), ενώ παράλληλα περιλαμβάνονται ως κύρια συστατικά σε εντομοαπωθητικά ή εντομοκτόνα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση διαφόρων εντόμων στο σπίτι.

Η έρευνα αγοράς του εργαστηρίου μας σε 10 υπεραγορές το καλοκαίρι 2019, κατέγραψε τα είδη και τύπους των εντομοκτόνων/εντομοαπωθητικών που διατίθενται στην αγορά της Κύπρου.

Συνολικά καταγράφηκαν 50 διαφορετικά εντομοαπωθητικά/εντομοκτόνα σκευάσματα για την καταπολέμηση κουνουπιών/κατσαρίδων/μυρμηγκιών/σκνιπών κ.α., και μόνο 3 από αυτά δεν περιείχαν χημικά φυτοφάρμακα ως ενεργή δραστική ουσία.

Η νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Farm to Fork εν μέρει βασίζεται στο ότι ολοένα και περισσότερες επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν ότι η χρόνια έκθεση σε φυτοφάρμακα ακόμη και σε μικρές δόσεις μπορεί είναι επιβλαβής για την υγεία των παιδιών (2), επιδρώντας αρνητικά στην ανάπτυξη και το νευρικό τους σύστημα. Με την μείωση της κατανάλωσης τροφών με υπολείμματα φυτοφαρμάκων αλλά και της αποφυγής έκθεσης του ατόμου σε χώρους όπου χρησιμοποιούνται χημικά εντομοκτόνα/εντομοαπωθητικά σκευάσματα, μειώνεται το χημικό φορτίο του ανθρώπινου σώματος σε φυτοφάρμακα, κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό  για την προστασία ευαίσθητων υποομάδων του πληθυσμού, όπως τα παιδιά.

Είναι σημαντικό οι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αγκαλιάσουν τη νέα στρατηγική Farm to Fork, η οποία μεταξύ άλλων αναφέρεται στη χρήση φυτοφαρμάκων ως ένα μέσο για την προστασία της δημόσιας υγείας, τη βιοποικιλότητα, την αειφορική γεωργία και την αποτελεσματικότερη προσαρμογή στην κλιματική κρίση.

[1] European Commission, Farm to Fork strategy, 2020. https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/actions-being-taken-eu/farm-fork_el

[2] Hertz-Picciotto, I., Sass, J.B., Engel, S., Bennett, D.H., Bradman, A., Eskenazi, B., Lanphear, B. and Whyatt, R., 2018. Organophosphate exposures during pregnancy and child neurodevelopment: Recommendations for essential policy reforms. PLoS medicine, 15(10), p.e1002671.

Photo By: Julie Tinker